Mihrî Hâtun, XV. yüzyılda Amasya’da yaşamış önemli bir dîvân şâiridir. Osmanlı şehzâdelerinin meclislerinde bulunmuş, ilim geleneği olan bir ailede yetişmiş, irfan sahibi bir hanımdır. Babası Amasya’nın tanınmış kişilerinden Kadı Hasan Amasyevî, büyük dedesi Gümüşlüoğullarından Pir İlyas Şücaaddîn-i Halvetî’dir. Pir İlyas, Osmanlı topraklarında ilk Halvetî hareketini başlatan zâttır. Mihrî Hâtun’un dîvân şairleri arasında gösterilirken derviş kişiliğinin göz ardı edilmiş olması, mensubu olduğu tarikatın öğreti ve uygulamalarına yabancı kalınması, gazellerinin sadece dîvân edebiyatının metaforlarıyla yorumlanması, şair hakkında çelişkili ifadelerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Mihrî Hâtun’un, “lezzet” ve “zevk” kavramlarını kullandığı gazelleri şâirin şûh olarak tanınmasına yol açmıştır. Kitap, Mihrî Hâtun’nun şiirlerindeki aşk ve cezbe dolu ifadelerin Halvetî meşrep olmasından kaynaklandığına dâir ilmi deliller getirmiş, takvâ sahibi bir sûfi olduğuna dikkat çekmiştir.
Mihrî Hâtun ile ilgili tartışmalardan biri de gemi yolculuğu yaparak İstanbul’a gittiği görüşüdür. Bu görüşün Mihrî Hâtun’un “deniz” ve “yolculuk” kavramlarını kullandığı bir gazeli dışında kuvvetli bir delili bulunmamaktadır. Böyle bir aşk macerası oluşturulmasında bu tür konuların popüler olmasının payı büyüktür. Kitapta bu iddialara cevap aranmış ve Mihrî Hâtun’un bahsi geçen gazelinde manevi yolculuğu (seyrüsülûk) anlattığı savunulmuştur. Mihrî Hâtun’un şiirlerindeki mana, kullandığı terminoloji ne olursa olsun buram buram tasavvuf kokmaktadır.
“ʿAşk bir sırr-ı İlâhîdür ne bilsün mübtedî
Hamdülillâh Mihrî câhilden bu ʿirfân gizlüdür”
Bu kitap Mihrî Hâtun özelinde sûfî şairlerin serencâmıdır.
“Mest-i mey-i ‘aşk ol yüri ‘âlemde i Mihrî
Pes rind ü harâbât olana ‘âr gerekmez”
Değerlendirmeler
Henüz değerlendirme yapılmadı.